Hương vị nước mắm được quyết định bởi nguồn cá, tỷ lệ trộn muối, đặc thù khí hậu và phong vị ẩm thực đặc trưng theo mỗi vùng. Vậy vùng biển nào là cái nôi sản xuất ra nước mắm ngon nhất? Cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây nhé!
Dọc theo đường cong bờ biển Việt Nam là những vùng nước mắm nổi tiếng và lâu đời. Nhưng nếu phải kể những làng nghề làm mắm ngon trứ danh ở Việt Nam thì 5 cái tên sau không thể bỏ qua.
Phú Quốc – Kiên Giang
Vùng biển xung quanh đảo Phú Quốc có nhiều rong biển và phù du làm thức ăn cho các loài cá cơm, cho nên có nguồn lợi cá cơm rất lớn. Việc sử dụng nguồn nguyên liệu thiên nhiên này để làm nước mắm ở Phú Quốc đã có lịch sử trên 200 năm.
Để có nước mắm ngon, nguyên liệu cần thiết chính là cá cơm nhưng phải là cá cơm sọc tiêu, cơm đỏ và cơm than để cho ra chất lượng nước mắm cao nhất và ngon nhất. Cá cơm ở đây thịt mềm và chỉ có ở vùng biển Kiên Giang. Muối ướp mua về từ Bà Rịa – Vũng Tàu không phèn, không tạp chất; muối ở các vùng khác ướp không ngon kết hợp với đặc trưng về điều kiện khí hậu, nguồn nước, tay nghề…
Ngay khi lưới cá vừa được kéo cặp mạn, cá sẽ được vớt bằng vợt, loại bỏ tạp chất và rửa bằng nước biển, sau đó trộn đảo đều ngay với muối với tỉ lệ 3 cá/1 muối, rồi chuyển xuống hầm tàu để được bảo quản. Cách trộn cá tươi như vậy giữ cho thịt cá không bị phân hủy, nước mắm đạt được hàm lượng đạm cao nhất và không có mùi hôi.
Phan Thiết – Bình Thuận
Phan Thiết một địa phương có nghề làm nước mắm lâu đời. Nước mắm Phan Thiết thuộc loại ‘lão làng’ và đã có mặt ở hầu hết tại các thị trường trong nước. Ngoài cách chế biến trong thùng lều, để làm nước mắm, người dân Phan Thiết còn ướp cá trong lu.
Sở dĩ nước mắm Bình Thuận nổi tiếng với hương vị đặc trưng, mặn mòi vị biển vì từng khâu chế biến đều được đảm bảo đúng chuẩn. Nguyên liệu được tuyển chọn rất cầu kỳ và kỹ lưỡng. Nước mắm Phan Thiết chủ yếu được làm từ những con cá cơm và cá nục nhỏ nhắn, tươi nguyên. Mặc dù có nhiều loại cá cơm như cá cơm đỏ, cơm than, sọc tiêu, sọc phấn, phấn chì, cơm lép… nhưng nước mắm được làm từ cơm than và sọc tiêu là thơm ngon và tròn vị hơn cả.
Mỗi năm loài cá cơm nhỏ này chỉ xuất hiện từ tháng 4 đến tháng 8 âm lịch. Cá được thu bắt vào tháng 8, đảm bảo béo ngậy sẽ cho ra những giọt nước mắm mới ngon và đạt độ đạm cao nhất. Sau giai đoạn tuyển chọn nguyên liệu người dân sẽ tiến hành ủ cá.
Cát Hải – Hải Phòng
Vùng biển Hải Phòng nằm trong khu vực vịnh Bắc Bộ, với các ngư trường lớn như Cát Hải, Bạch Long Vĩ có nguồn cá tự nhiên tương đối dồi dào và phong phú nên rất thích hợp cho việc làm nước mắm.
Hầu như loại cá nào cũng làm được nước mắm nhưng để cho ra nước mắm có giá trị cảm quan, chỉ tiêu chất lượng và dinh dưỡng cao nhất chỉ có thể là cá cơm than, cơm trắng, cá thu. Cá biển phải được đánh bắt đúng mùa vụ, lúc con cá trưởng thành, béo mập, để cho ra nước mắm có độ đạm cao nhất. Bên cạnh cá biển tươi sạch, muối cũng là yếu tố cực kỳ quan trọng. Muối dùng để ủ cá phải là loại tinh khiết, có độ kết tinh cao, ít lẫn tạp chất.
Nước mắm Cát Hải ở Hải Phòng được chế biến theo phương thức cổ truyền gia nhiệt bằng ánh nắng mặt trời, kích thích bằng sự lên men trong chượp.
Cà Ná – Ninh Thuận
Ra đời từ những năm đầu thế kỷ 20, trải qua hơn một thế kỉ, nghề làm nước mắm ở Cà Ná – Bình Thuận vẫn được gìn giữ và phát triển.
Thiên nhiên ưu ái ban tặng cho vùng biển Cà Ná có loài cá cơm với sản lượng khai thác hàng năm trên 10.000 tấn. Đây là nguồn nguyên liệu chế biến nước mắm truyền thống của cư dân địa phương. Sau một năm đưa vào muối chượp, cá cơm cho ra loại nước mắm có hương thơm nồng nàn, vị ngọt quyến rũ, sắc màu vàng óng của cá.
Ba Làng -Tĩnh Gia – Thanh Hóa
Ba Làng – Tĩnh Gia là một huyện duyên hải của Thanh Hóa. Nơi có các làng chài truyền thống với các sản phẩm nổi tiếng như, nước mắm chắt cá cơm, mắm tôm, mắm tép, mắm chua Ba Làng. Các loại mắm là thành quả của những vụ mùa đánh bắt bội thu các sản vật của biển.
Với vị trí địa lý thuận lợi trên bến dưới thuyền, hải sản đánh bắt được chuyển ngay về bến cá, phân loại và chế biến. Chính điều này tạo ra chất lượng nước mắm Ba Làng. Cá làm mắm phải là loại trung bình, đều con và quan trọng nhất là phải tươi.
Nước mắm Nam Ngư – Sự kết tinh tinh hoa vùng biển Phú Quốc
Nước mắm Nam Ngư cao cấp mới ủ chượp và đóng chai 100% tại Phú Quốc giúp lưu giữ được trọn vẹn hương vị đặc trưng của nước mắm ngay tại nguồn.
Tại Nam Ngư, các chuyên gia luôn chọn những mẻ cá tươi ngon nhất để làm nguyên liệu làm nước mắm Nam Ngư. Nguồn cá biển tươi rói, được kiểm định qua 5 tiêu chí khắt khe. Cùng với đó, muối biển Bà Rịa Vũng Tàu là hai nguồn nguyên liệu chính để làm nên những giọt mắm Nam Ngư chuẩn vị ngon “không cần thêm cũng chẳng phải bớt”. Tỉ lệ cá và muối cũng được kiểm soát chặt chẽ để đảm bảo chất lượng nước mắm thơm ngon nhất.
Với hương vị đậm đà cùng hậu ngọt cá tươi, mùi thơm đằm, sắc nâu cánh gián, đỏ trong sánh quyện. Sự ra mắt của sản phẩm đã khẳng định nỗ lực không ngừng của Nam Ngư trong hành trình mang vị ngon đến mọi gia đình, nâng tầm hình ảnh nước mắm trong ẩm thực Việt Nam. Sản phẩm giúp người tiêu dùng nêm nếm các món ăn thêm đậm đà. Đây luôn là thương hiệu đáng tin cậy của mọi nhà, được người tiêu dùng, nhất là các bà nội trợ khó tính bình chọn và khuyên dùng.
Mỗi vùng biển với công thức và điều kiện thổ nhưỡng khác nhau cho ra hương vị mắm rất đặc trưng của địa phương đó. Nước mắm là một gia vị không thể thiếu trong bữa cơm gia đình Việt, có sức sống mãnh liệt qua bao thập kỉ qua.
