Tăng huyết áp làm tăng gánh nặng cho tim và động mạch, để lại nhiều biến chứng nặng nề, thậm chí còn ảnh hưởng đến tính mạng. Ai cũng có nguy cơ mắc bệnh lý này, kể cả những người trẻ. Nếu biết xử trí và nắm rõ cách ổn định huyết áp ngay từ sớm, bạn sẽ tự bảo vệ sức khỏe cho chính mình và người thân.
Mục lục
Cách xử trí khi huyết áp tăng đột ngột
Tăng huyết áp đột ngột ( hay “tăng xông”) là tình trạng huyết áp đột nhiên tăng rất cao, đồng thời kèm theo các triệu chứng như đau đầu dữ dội, choáng váng, tim đập nhanh, khó thở… Khi đó nếu không xử trí kịp thời sẽ dẫn đến biến cố tim mạch và tử vong.
Cách ổn định huyết áp trong trường hợp cấp tính như sau:
Khi có dấu hiệu nghi ngờ tăng huyết áp, người bệnh cần nằm nghỉ tại chỗ, hít thở sâu và thả lỏng cơ thể, có thể cởi bỏ nón mũ và nới lỏng quần áo. Lưu ý khi nằm, kê đầu cao khoảng 30 độ so với mặt phẳng, tuyệt đối không để chân cao hơn đầu vì máu sẽ dồn lên não, càng làm tăng áp lực lên mạch máu não.
Dùng máy đo huyết áp cá nhân để kiểm tra huyết áp hiện tại. Lúc này có hai trường hợp xảy ra:
- Trường hợp 1: Nếu chỉ số huyết áp chưa đến 180/120 mmHg hoặc từ 180/120 mmHg trở lên nhưng không có bất kỳ triệu chứng tổn thương cơ quan đích nào (đau ngực, khó thở, đau lưng, yếu, liệt nửa người, thay đổi thị lực, khó nói, co giật, tiểu máu, nôn ói), thì bệnh nhân có thể tiếp tục theo dõi tại nhà, nghỉ ngơi và 15 phút sau đo lại huyết áp. Trong lần đo thứ 2, nếu huyết áp vẫn cao nhưng không có bất cứ triệu chứng nào, người bệnh có thể dùng thuốc hạ huyết áp cấp tốc. Sau đó, người bệnh vẫn nên đến gặp bác sĩ để kiểm tra tình hình sức khỏe và chỉ định loại thuốc cho phù hợp.
- Trường hợp 2: Nếu chỉ số huyết áp trong lần đo đầu tiên từ 180/120 mmHg trở lên và kèm theo triệu chứng như đã kể trên, đây là trường hợp cần cấp cứu ngay. Hãy nhanh chóng đến bệnh viện gần nhất để có cách ổn định huyết áp kịp thời.
Huyết áp tăng đột ngột là tình trạng cấp cứu, cần được xử trí càng sớm càng tốt.
Các cách ổn định huyết áp cần kiên trì thực hiện lâu dài
“Phòng bệnh hơn chữa bệnh”, dưới đây là một vài mẹo đơn giản mà bạn có thể thực hiện mỗi ngày để duy trì huyết áp luôn ở mức ổn định:
Tập thói quen ăn nhạt, hạn chế muối
Thói quen ăn mặn có thể gây ra tình trạng tăng huyết áp. Đặc biệt với những bệnh nhân mắc bệnh tim mạch thì càng nên từ bỏ thói quen này nếu không muốn bệnh thêm nghiêm trọng.
Hãy bắt đầu với chế độ ăn nhạt bằng các cách sau:
- Ăn không quá 5g muối ăn/ngày, hoặc ít hơn càng tốt.
- Về gia vị: Hãy hạn chế lượng gia vị mặn (muối, bột nêm, nước mắm…) khi nấu nướng hoặc ướp thực phẩm. Ưu tiên dùng nước mắm giảm mặn với công thức cắt giảm muối để bảo vệ sức khỏe.
- Về thực phẩm: Nên hạn chế các loại cà muối, dưa muối, trứng muối, thịt muối… Đồng thời hạn chế đến mức tối đa các loại thực phẩm chế biến sẵn như cá đóng hộp, mì ăn liền, rau quả đóng hộp, bánh mặn, giò chả, pate, xúc xích…
Dùng nước mắm giảm mặn (nước mắm có hàm lượng muối thấp hơn so với nước mắm cốt nhưng vẫn giữ vị ngon đậm đà) giúp cả nhà thêm an tâm.
>>> Bài viết có liên quan: Người bị tim mạch cần lưu ý gì khi sử dụng nước mắm?
Ngâm chân trong nước ấm
Thói quen này giúp làm mát cổ và đầu, đồng thời ngăn máu chảy dồn về não, giúp huyết áp trở về mức bình thường.
Cách thực hiện: Dùng một chậu nước ấm (nhiệt độ khoảng 40 – 45 độ), ngâm chân vào chậu nước trong khoảng 10-15 phút.
Sau khi ngâm chân cơ thể cảm thấy nhẹ nhàng, thoải mái và huyết áp được cải thiện rõ rệt.
Nghe nhạc
Theo kết quả nghiên cứu được công bố trên tờ Scientific Reports, âm nhạc giúp cải thiện nhịp tim và tăng cường tác dụng của các thuốc chống huyết áp khoảng 1 giờ sau khi chúng được dùng. Theo đó, các nhà khoa học cho rằng âm nhạc có vai trò kích thích hệ thần kinh đối giao cảm, làm tăng tốc độ hấp thu thuốc của cơ thể, đồng thời làm chậm nhịp tim, kiểm soát huyết áp.
Chỉ cần 12 phút với bài nhạc đúng gu đủ để điều chỉnh và ổn định huyết áp.
Massage đúng cách
Massage tai và cổ là một trong những cách ổn định huyết áp có nguồn gốc từ Trung Hoa. Chỉ cần massage nhẹ nhàng trong 5 phút theo hướng dẫn dưới đây có thể giúp bạn hạ huyết áp:
- Có ba điểm ở đầu và cổ mà bạn cần xác định để massage.
- Tìm điểm thứ nhất nằm ở sau tai, vẽ một đường thẳng giả tưởng thẳng xuống giữa xương quai xanh bạn sẽ thấy điểm thứ hai.
- Dùng ngón tay nhẹ nhàng mát-xa theo đường thẳng này. Lặp lại động tác 10 lần ở cả hai bên cổ.
- Điểm thứ ba nằm trên mặt, cách dái tai khoảng 1/2 cm. Massage điểm này theo vòng tròn ngược chiều kim đồng hồ ở cả hai bên mặt.
Huyết áp chỉ có thể ổn định nếu bạn biết massage đúng cách nhé!
Giữ ấm cơ thể
Khi thời tiết lạnh, bạn cần giữ thật ấm cho cơ thể để đảm bảo quá trình lưu thông máu diễn ra bình thường, góp phần ổn định huyết áp.
Một số lời khuyên dành cho bạn:
- Mặc ấm, đeo găng tay, đeo tất vào những ngày lạnh, đặc biệt vào ban đêm.
- Hạn chế tập thể dục vào sáng sớm khi trời lạnh.
- Không nên tắm nước lạnh, không tắm trễ vào buổi tối. Khi tắm, không xối nước đột ngột vào cơ thể, thay vào đó hãy cho nước ấm từ từ lên tay và chân rồi mới đến cơ thể nhằm tránh sự thay đổi nhiệt đột ngột.
Những người có huyết áp cao không nên tắm khuya, tắm với nước lạnh.
Tập thể dục hàng ngày
Những bài tập thể dục có tác dụng giúp lưu thông máu, kiểm soát huyết áp và tăng cường sức khỏe của hệ tim mạch. Các bác sĩ còn khuyên những bệnh nhân cao huyết áp càng nên tập luyện thường xuyên để tinh thần thêm thoải mái, hỗ trợ điều trị bệnh hiệu quả.
Các bài tập phù hợp để kiểm soát huyết áp: yoga, đi bộ, chạy bộ, thái cực quyền…
Đi bộ 30 phút mỗi ngày là cách ổn định huyết áp mà nhiều người đã lựa chọn.
Tránh căng thẳng, lo âu
Thông thường, sự thay đổi huyết áp đột ngột chủ yếu liên quan đến cảm xúc và trạng thái tâm lý. Căng thẳng, lo âu là một trong những nguyên nhân phổ biến khiến huyết áp tăng nhanh.
Nếu bạn thường xuyên rơi vào trạng thái căng thẳng, hãy thử áp dụng những mẹo dưới đây:
- Ngủ đủ giấc.
- Thiền hoặc hít thở sâu.
- Massage cơ thể, thư giãn cơ bắp.
- Tham gia một lớp học, một câu lạc bộ.
- Sắp xếp kế hoạch làm việc khoa học, có thời gian nghỉ ngơi.
- Chia sẻ cùng người thân và bạn bè.
Trong nhiều trường hợp, bạn cũng có thể điều trị bằng tâm lý trị liệu.
Hy vọng với các tips trong bài, bạn có thể dễ dàng áp dụng mỗi ngày để xử trí trong các trường hợp khẩn cấp cũng như duy trì huyết áp luôn ở mức an toàn. Ăn giảm mặn, thường xuyên vận động, giữ cơ thể và tinh thần thoải mái là cách ổn định huyết áp đơn giản giúp bạn tránh xa căn bệnh cao huyết áp.
>>> Xem thêm:
